شما هم بین تکنولوژیهای نوین و روشهای سنتی تمیز کردن دندان مردد ماندهاید؟ این چالش هنگام انتخاب مسواک هم دست از سر ما بر نمیدارد. مسواک برقی یا دستی؟ انتخاب بهترین گزینه به نیازها و ترجیحات فردی شما بستگی دارد. در این مقاله، به بررسی دقیق تفاوتهای بین مسواک برقی و دستی، مزایا و معایب هر یک و راهنمای انتخاب مسواک مناسب میپردازیم تا بتوانید بهترین تصمیم را برای حفظ سلامت دهان و دندان خود بگیرید.
مزایای مسواک برقی
مسواک زدن با مسواک برقی یک روش سریع و آسان برای تمیز و سالم نگهداشتن دندانها و لثهها است؛ اما خوب گرانتر از مسواک معمولی است؛ و حتی تعویض سر برسهای آن هم میتواند گران باشد؛ اما خوب این مسواک هم مزایای خاص خودش را دارند:
1. از بین بردن مؤثرتر پلاک در نواحی با دسترسی سخت
مطالعات نشان داده است که مسواکهای برقی پلاک بیشتری را از بین میبرند و نسبت به مسواکهای دستی باعث کاهش ژنژیویت (بیماری لثه) میشوند. اگر از مسواک برقی با سری کوچک، مانند Oral-B، استفاده کنید، رسیدن به نواحی دشوارتر بهویژه نواحی پشت دهان، لابه لای روکش های دندانی یا ایمپلنت دندان آسانتر میشود. حرکت چرخشی و نوسانی برسهای برقی، میکرو حرکات بیشتری را در هر حرکت مسواک ایجاد میکند.
2. برای افراد با محدودیت حرکتی آسانتر است:
مسواک برقی بیشتر کار را برای شما انجام میدهد. پس برای کودکان، سالمندان و همچنین برای هرکسی که محدودیت حرکتی دارد (داشتن پارکینسون- سندرم تونل کارپال و…) یک گزینه عالی است
مسواکهای برقی به افراد امکان میدهند تا بیشتر کار را برای آنها انجام دهد؛ بنابراین، حتی با مهارت کم، با حرکت دادن مسواک روی سطح هر دندان، میتوان به مسواک زدن مؤثر دست یافت.
3. مسواک زدن با تایمر زمانی
بیشتر مسواکهای برقی دارای تایمر داخلی بهصورت دودقیقهای هستند. این هشدار اتمام زمان 2 دقیقه معمولاً با ویبره، تغییر چرخش سری مسواک به کاربر نشان داده میشود. این امر میتواند بهویژه در مورد کودکان مفید باشد. استفاده از تایمر تخممرغی یا پخش یک آهنگ 2 دقیقهای هنگام مسواک زدن همیشه یک گزینه جایگزین است، اما همیشه راحت نیست – بهویژه با یک کودک خسته یا عصبی…
4. تولید زباله کمتر
هنگام تعویض مسواک، فقط باید سری مسواک برقی را تعویض کنید و این یعنی تولید زباله کمتر. اگر از مسواک برقی یکبارمصرف استفاده میکنید، باید آن را بهطور کامل و حداقل هر 3 ماه یکبار تعویض کنید.
5.تمرکز را در حین مسواک زدن افزایش میدهد
افراد هنگام مسواک زدن با مسواک برقی تمرکز بیشتری دارند. این امر تجربه کلی مسواک زدن و بهطور بالقوه نحوه تمیز کردن دندانهای شما را بهبود میبخشد.
6. برای افرادی که ارتودنسی دارند مفیدتر است
مطالعات نشان میدهد، مسواک برقی بهویژه برای افرادی که ارتودنسی دارند مانند بریس، مفید است.

معایب مسواک برقی
خوب هنرش را گفتیم و حالا باید معایب این فنّاوری را نیز گوشزد کنیم:
- هزینه بالاتری دارند
- مشکل در تهیه سریهای جایگزین
- اثربخشی محدود در برخی موارد
- مشکلات شارژ شدن در سفر
- احساس ناخوشایند
- افزایش بزاق دهان

معایب و مزایای مسواک دستی
مسواکهای دستی از دیرباز مورداستفاده افراد بوده است. اگرچه این مسواکها امکانات پیشرفته در بسیاری از مسواکهای برقی را ندارند، اما همچنان ابزار مؤثری برای تمیز کردن دندانها و پیشگیری از بیماریهای لثه هستند. برخی از مزایای مسواکهای دستی را در زیر بخوانید:
- دسترسی و خرید آسانی دارد
شما میتوانید مسواک دستی را تقریباً در هر سوپرمارکتی، پمپبنزین، فروشگاه یا داروخانهای پیدا کنید. مسواک دستی نیازی به شارژ ندارند، پس در هر زمان و هر مکانی میتوانید از آن استفاده کنید.
- مسواک دستی مقرونبهصرفه است
قیمت مسواکهای دستی از 40 هزارتومانی شروع میشود و برندهای معروف آن گرانتر است، البته نه بهاندازه مسواکهای برقی!
معایب مسواک دستی
افراد هنگام استفاده از مسواک دستی بیشتر احتمال دارد که با فشار زیاد مسواک بزنند. مسواک زدن با فشار زیاد میتواند به لثهها و دندانها آسیب برساند.
استفاده از مسواک دستی ممکن است تعیین مدتزمان مناسب برای هر بار مسواک زدن را دشوارتر کند زیرا تایمر داخلی در آن تعبیه نشده است. میتوانید برای این منظور از یک تایمر آشپزخانهای یا یک ساعت رومیزی استفاده کنید.
اگر احساس راحتی بیشتری با استفاده از مسواک دستی دارید، درصورتیکه بتواند شما را به مسواک زدن دو بار در روز ترغیب کند، به استفاده از آن ادامه دهید.
بهترین مارکهای مسواک برقی و مسواک دستی
اینکه در بازارهای رقابتی کدام مسواک را انتخاب کنید، به نیازهای سلامتی و بودجه شما بستگی دارد. برای مقایسه بهتر ما در یک جدول متداولترین و معروفترین برندهای مسواک خارجی و ایرانی را گرد هم آوردهایم.
برند | نوع مسواک | مزایا | معایب | |
Oral-B | برقی | طیف گستردهای از مدلها با ویژگیهای مختلف، تکنولوژی نوسانی چرخشی، مناسب برای افراد با ارتودنسی، اتصال به اپلیکیشن | قیمت بالاتر، نیاز به تعویض سر برس | |
Philips Sonicare | برقی | فناوری سونیک برای تمیز کردن عمیق، عمر باتری طولانی، طراحی ارگونومیک | قیمت بالا، برخی مدلها ممکن است برای دهانهای کوچک مناسب نباشند | |
Waterpik | برقی (آبفشان) | ترکیبی از مسواک زدن و آبفشان، مناسب برای تمیز کردن بین دندانها و زیر لثه | قیمت بالا، نیاز به پر کردن مخزن آب | |
Colgate | برقی و دستی | قیمت مناسب، تنوع مدلها، مناسب برای استفاده روزمره | ممکن است کیفیت برخی مدلها پایینتر از برندهای معروفتر باشد | |
Sensodyne | دستی | مناسب برای دندانهای حساس، موهای نرم و طراحی ارگونومیک | تنوع مدلها نسبت به برندهای دیگر کمتر است | |
سیگنال | دستی | تنوع بالا در مدلها و قیمتهای مناسب، در دسترس بودن آسان در اکثر فروشگاهها | ممکن است کیفیت برخی مدلها بهاندازه برندهای خارجی نباشد، طراحی برخی مدلها ممکن است ساده باشد. | |
بنسر | دستی | کیفیت ساخت خوب، طراحی متنوع، مناسب برای سلیقههای مختلف، قیمت مناسب | ممکن است تنوع مدلها بهاندازه برند سیگنال نباشد. | |
پنبه ریز | دستی | برند شناختهشده با سابقه طولانی، کیفیت قابلقبول، قیمت مناسب |
|
لزوم رعایت بهداشت دهان و دندان با انواع مسواک
چه با مسواک برقی چه دستی، این اصول را باید رعایت کنید
مسواک زدن پایه و اساس مراقبت خوب از دهان و پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان است. هم مسواک برقی و هم دستی در از بین بردن پلاک مؤثر هستند. پلاک علت پوسیدگی و بیماری است. دندانپزشکان اغلب به بیماران خود میگویند که مهمترین موارد در رابطه با مسواک زدن را همیشه رعایت کنند:
- روزی دو بار مسواک بزنید، بهخصوص درست قبل از خواب
- حداقل 2 دقیقه در هر بار مسواک بزنید
- بعد از مسواک زدن دهانتان با آب نشویید، بلکه تف کنید تا فلوراید موجود در خمیردندان شسته نشود.
- بلافاصله بعد از مسواک زدن از دهانشویه استفاده نکنید، زیرا این کار نیز فلوراید را از بین میبرد.
این موارد را میتوان هم با مسواک دستی و هم با مسواک برقی رعایت کرد.
جمعبندی
درنهایت، انتخاب بین مسواک برقی و دستی به عوامل مختلفی ازجمله بودجه، عادات مسواک زدن و نیازهای دهان و دندان شما بستگی دارد. هر دو نوع مسواک میتوانند به شما در حفظ سلامت دهان و دندان کمک کنند. مهمترین نکته این است که شما بهطور منظم و صحیح مسواک بزنید. اگر به دنبال یک مسواک با عملکرد بهتر و راحتتر هستید، مسواک برقی گزینه مناسبی است؛ اما اگر به دنبال یک گزینه سادهتر و مقرونبهصرفهتر هستید، مسواک دستی نیز میتواند انتخاب خوبی باشد. بههرحال بهتر است قبل از تصمیمگیری با دندانپزشک خود مشورت کنید تا بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.