ایمپلنت‌های دندانی مطمئن‌ترین روش‌های جایگزینی دندان هستند و نرخ موفقیت آنها حدود ۹۸ درصد است. آنها علاوه بر پر کردن جای خالی دندان‌های ازدست‌رفته به بازیابی عملکرد جویدن و صحبت کردن و همچنین حفظ زیبایی ظاهری فرد کمک می‌کنند. عوامل مختلفی در میزان موفقیت ایمپلنت و ماندگاری آن نقش دارند که سن بیمار، یکی از مهم‌ترین آنهاست. به نظر شما ایمپلنت در چه سنی مناسب است؟ آیا انجام ایمپلنت دندان در سنین رشد و یا سالمندی امکان‌پذیر است؟ در مطلب امروز درباره بهترین سن برای ایمپلنت دندان و همچنین عوارض و محدودیت‌های انجام ایمپلنت در سنین مختلف صحبت خواهیم کرد.
ایمپلنت در چه سنی مناسب است؟
سن بیمار، یکی از فاکتورهای بسیار مؤثر در میزان موفقیت ایمپلنت در طولانی‌مدت است. به‌طورکلی ایمپلنت دندان در افراد بالای ۱۸ سال و از سنین جوانی تا میانسالی و سالمندی انجام می‌شود. این مسئله بدان معناست که ایمپلنت دندان در سنین رشد (یعنی قبل از ۱۸ سالگی) امکان‌پذیر نیست. اکثر دندانپزشکان معتقدند که بهترین سن برای انجام ایمپلنت دندان از ۲۰ تا ۴۰ سالگی است. در این سنین، رشد استخوان‌های فک کامل شده است و اغلب افراد از سلامت جسمی مطلوب و کیفیت و تراکم استخوان فک کافی برخوردارند. به همین خاطر، ایمپلنت دندان در این بازه سنی با ریسک کمتر و درصد موفقیت بسیار بیشتری همراه خواهد بود.
اما ایمپلنت‌های دندانی حتی در سنین بالاتر نیز قابل‌انجام هستند و در صورت مساعد بودن شرایط بیمار می‌توانند بسیار موفقیت‌آمیز باشند.
عوامل مؤثر در تعیین بهترین سن برای ایمپلنت دندان
مناسب‌ترین سن برای دریافت ایمپلنت دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. دندانپزشک پس از بررسی موارد زیر می‌تواند تعیین کند که انجام ایمپلنت در چه سنی مناسب است. موارد زیر، مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که در تعیین بهترین سن برای ایمپلنت تأثیر می‌گذارند.
رشد استخوان: وضعیت استخوان فک عامل مهمی در تعیین مناسب‌ترین سن برای ایمپلنت است. استخوان‌های فک باید کاملاً سالم و رشد کرده باشند تا بتوانند به‌خوبی از پایه ایمپلنت حمایت کنند. به همین خاطر ایمپلنت دندان در سن رشد (یعنی برای افراد زیر ۱۸ و گاهی زیر ۲۰ سال) توصیه نمی‌شود؛ زیرا رشد استخوان‌های فک آنها هنوز کامل نشده است.
سلامت عمومی: سلامت عمومی بیمار، یک فاکتور کلیدی در تصمیم‌گیری درباره زمان مناسب برای کاشت ایمپلنت دندان است. ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت کنترل نشده، اختلالات خودایمنی، پوکی‌استخوان و… می‌تواند در روند بهبودی پس از جراحی ایمپلنت اختلال ایجاد کند.
رشد دندان: ایمپلنت در سنین رشد و برای کودکان و نوجوانان توصیه نمی‌شود؛ زیرا ساختار فک و دندان‌های آنها هنوز در حال رشد است. برای آنکه ایمپلنت در رشد طبیعی دندان‌ها تداخلی ایجاد نکند، دندانپزشکان این درمان را به بعد از رویش کامل دندان‌های دائمی موکول می‌کنند.
سلامت لثه: لثه‌های سالم و محکم برای پشتیبانی از ایمپلنت و حفظ عملکرد مطلوب آن اهمیت بسیاری دارند. بیماری لثه یا سایر مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان باید قبل از انجام جراحی ایمپلنت بررسی و برطرف شود.
نیازهای فردی: هر بیمار، نیازهای فردی و اولویت‌های درمانی متفاوتی دارد. دندانپزشک با در نظر گرفتن شرایط خاص هر بیمار از جمله تعداد دندان‌های ازدست‌رفته، محل آنها و وضعیت سلامت دهان و دندان او تعیین می‌کند که کاشت ایمپلنت در چه سنی مناسب است.
ریسک‌های ایمپلنت دندان در سنین رشد
انجام ایمپلنت دندان در سنین کودکی و نوجوانی به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود و با عوارض زیر همراه است:
- اختلال در رشد استخوان‌های فک و دندان‌های طبیعی
- تغییر موقعیت دندان جایگزین شده به علت جابه‌جایی دندان‌های اطراف و رشد استخوان فک
- عدم استحکام کافی استخوان‌های فک برای پشتیبانی از ایمپلنت و ثابت نگه‌داشتن آن
- شکست ایمپلنت و نیاز به دریافت ایمپلنت مجدد
عوارض و محدودیت‌های ایمپلنت دندان در سنین بالا
با وجود آنکه کاشت ایمپلنت دندان در سنین بالا امکان‌پذیر است؛ اما انجام این کار در دوره سالمندی ممکن است با عوارض و محدودیت‌هایی همراه باشد؛ از جمله:
- اغلب سالمندان به بیماری‌های زمینه‌ای و مشکلات سلامتی دچار هستند که می‌تواند در روند دریافت ایمپلنت اختلال ایجاد کند؛ به‌عنوان‌مثال دیابت کنترل نشده، اختلالات خونریزی، مشکلات قلبی عروقی و عفونت‌های فعال.
- تراکم استخوان فک از اواخر دهه ۳۰ زندگی به‌تدریج کاهش می‌یابد؛ بنابراین استخوان‌های فک یک سالمند به‌اندازه یک بیمار جوان یا میانسال مستحکم نیست. همین مسئله بر درصد موفقیت ایمپلنت دندان تأثیر می‌گذارد و نیاز به درمان‌های اضافی مانند پیوند استخوان برای ایمپلنت و لثه را افزایش می‌دهد.
- احتمال بروز بیماری و التهاب لثه در سالمندان بیشتر از بیماران جوان‌تر است (به دلیل ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و عدم توجه کافی به بهداشت دهان و دندان). همین مسئله می‌تواند محدودیت‌هایی در پروسه دریافت ایمپلنت ایجاد کند و ریسک شکست ایمپلنت را افزایش دهد.
درصد موفقیت ایمپلنت دندان در سنین مختلف
نرخ موفقیت ایمپلنت حدود ۹۸ درصد تخمین زده شده است. هر چه ایمپلنت دندان در سنین پایین‌تری انجام شود، با درصد موفقیت بیشتری همراه خواهد بود. به‌عنوان‌مثال نرخ موفقیت ایمپلنت در بیماران زیر ۴۰ سال ۹۵ درصد و در بیماران بالای ۴۰ سال به ۸۵ درصد می‌رسد.
کلام آخر
کاشت ایمپلنت دندان به‌جز افراد زیر ۱۸ سال هیچ‌گونه محدودیت سنی ندارد. همه بیماران بالای ۱۸ سال که رشد استخوان‌های فک و دندان‌های آنها به پایان رسیده و شرایط لازم برای دریافت ایمپلنت را دارند، می‌توانند از مزایای این روش درمانی بهره ببرند. دندانپزشک با بررسی شرایط بیمار تشخیص می‌دهد که انجام ایمپلنت در چه سنی مناسب است. بهترین سن برای ایمپلنت دندان هر بیمار به میزان استحکام استخوان فک، وضعیت سلامت دهان و دندان و اولویت‌های درمانی او بستگی دارد.