به دلیل تغییرات هورمونی و تضعیف سیستم ایمنی در دوران بارداری، ریسک پوسیدگی و از دست دادن دندانها در خانمهای باردار افزایش مییابد؛ بنابراین بهعنوان یک خانم باردار، احتمال زیادی دارد که یک یا چند دندان خود را از دست دهید. همانطور که میدانید، انجام درمانهای دندانپزشکی در این دوره حساس با محدودیتهایی همراه است. در این شرایط آیا میتوانید ایمپلنت دندان در دوران بارداری انجام دهید؟ در مطلب امروز به بررسی ارتباط ایمپلنت دندان و بارداری میپردازیم و توضیح میدهیم که تأثیر بارداری بر ایمپلنت دندان و میزان موفقیت آن چقدر است.
آیا ایمپلنت دندان در دوران بارداری امکانپذیر است؟
جایگزینی دندانهای ازدسترفته با ایمپلنت دندان، مزایای متعددی دارد. برای بهرهمندی از حداکثر فواید ایمپلنت دندان توصیه میشود که در اسرع وقت و ترجیحاً بلافاصله دندانهای ازدسترفته را با ایمپلنت جایگزین کنید؛ اما این کار معمولاً برای زنان باردار پیشنهاد نمیشود. کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان و انجمن دندانپزشکی آمریکا، زنان باردار را تشویق میکنند تا به دنبال مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه از دهان مانند جرمگیری و معاینه دندانها باشند. گاهی اوقات نیز لازم است درمانهای اورژانسی دندانپزشکی مانند پرکردن دندان یا درمان کانال ریشه انجام شود.
اما ایمپلنت دندان در بارداری غیراورژانسی است؛ زیرا به تعویق انداختن ایمپلنت تا پایان بارداری، هیچگونه خطری برای سلامت زنان باردار ایجاد نمیکند. به بیان دقیقتر در بحث ایمپلنت دندان و بارداری توصیه میشود که این درمان را به پس از زایمان موکول کنید. دلیل این امر، تأثیر بارداری بر ایمپلنت دندان است که میتواند احتمال عفونت و شکست ایمپلنت را افزایش دهد.
ایمپلنت دندان و بارداری چه تداخلی با یکدیگر دارند؟
با وجود آنکه ممکن است در برخی موارد، جراحی ایمپلنت دندان بعد از سهماهه اول بارداری انجام شود؛ اما اغلب دندانپزشکان ترجیح میدهند که این درمان را در دوره بارداری آغاز نکنند. چند دلیل کلیدی برای این مسئله وجود دارد:
درمان انتخابی در مقابل درمان ضروری: کشیدن یک دندان عفونی که قابل پر کردن نیست، یک درمان ضروری است که لازم است در اسرع وقت انجام شود. اما در مورد ایمپلنتهای دندانی، مسئله اورژانسی نیست. اگرچه جایگزین کردن دندانهای ازدسترفته همیشه به نفع شماست؛ اما ایمپلنتهای دندانی هنوز یک روش انتخابی در نظر گرفته میشوند.
افزایش ریسک شکست ایمپلنت: تغییرات ناشی از حاملگی و تأثیراتی که بر سلامت دهان و دندان میگذارند، میتواند خطر شکست ایمپلنت دندان را افزایش دهد. از آنجایی که احتمال التهاب لثهها در دوران بارداری بیشتر است، خطر ابتلا به بیماری لثه در زنان حامله افزایش مییابد. این مسئله میتواند ریسک ایمپلنت دندان ناموفق را به میزان قابلتوجهی افزایش دهد.
استفاده از داروهای بیحسی: اگرچه بیحسی موضعی (در مقادیر محدود) برای زنان باردار بیخطر در نظر گرفته میشود؛ اما جراحی ایمپلنت اغلب به بیحسکننده قویتری نیاز دارد که با خطرات بیشتری همراه است.
محدودیت در مصرف آنتیبیوتیک: بسیاری از آنتیبیوتیکهایی که بهمنظور جلوگیری از عفونت پس از جراحی ایمپلنت و همچنین درمان عفونت تجویز میشوند، در دوره حاملگی ممنوع هستند. به همین خاطر جلوگیری از عفونت بعد از جراحی و کنترل آن در دوره حاملگی دشوارتر خواهد بود.
استرس: جراحی ایمپلنت دندان، یک عمل حساس است و حتی در افراد عادی نیز استرس ایجاد میکند. بالا رفتن سطح استرس در بارداری ممکن است مخاطرهآمیز باشد؛ زیرا در اغلب موارد به افزایش فشار خون منجر میشود. اضطراب و استرس حتی میتواند جریان خون به جفت را کاهش دهد و عوارض جدیتری ایجاد کند.
افزایش عوارض جراحی: در بحث ایمپلنت دندان و بارداری، صبر کردن کاملاً به نفع شماست؛ زیرا عوارض جراحی ایمپلنت در بارداری بهمراتب بالاتر از شرایط عادی است. مصرف بسیاری از داروهای تجویزی و بدون نسخه نیز توصیه نمیشود که این مسئله به افزایش درد، ناراحتی و خونریزی پس از جراحی منجر خواهد شد.
دلایل شکست ایمپلنت دندان در دوره بارداری
یکی از دلایل اصلی که دندانپزشکان توصیه میکنند کاشت ایمپلنت دندان را به بعد از تولد نوزادتان موکول کنید، آن است که تغییرات بدنی ناشی از بارداری میتواند خطر شکست ایمپلنت دندان را افزایش دهد. موارد زیر، مهمترین دلایل شکست ایمپلنت دندان در حاملگی هستند.
- با توجه به CDC (مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری)، نزدیک به ۶۰ تا ۷۵ درصد از زنان باردار به التهاب لثه مبتلا هستند. مطالعات نشان دادهاند که التهاب لثه، تغییر در سیستم ایمنی و دیابت بارداری، همگی در افزایش خطر شکست ایمپلنت دندانی در زنان باردار نقش دارند.
- بهداشت ضعیف دهان و دندان و خشکی دهان در بارداری نیز ریسک بروز عفونت پس از جراحی ایمپلنت، پری ایمپلنتیت و شکست ایمپلنت دندان را افزایش میدهد.
- تغییرات هورمونی در دوران حاملگی (بالا رفتن سطوح استروژن و پروژسترون) بافتهای دهانی را تغییر میدهد و باعث میشود که متخصص ایمپلنت نتواند پایه ایمپلنت را به بهترین شکل در مناسبترین موقعیت قرار دهد.
- جنین درحالرشد، تمام مواد مغذی موردنیاز خود را از بدن مادر تأمین میکند؛ از جمله کلسیم که برای همجوشی موفق پایه ایمپلنت با استخوان فک و موفقیت درمان ضرورت دارد. پایین بودن سطوح کلسیم و ویتامین دی در زنان باردار میتواند در روند جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک اختلال ایجاد کند و به همجوشی ضعیف و ایمپلنت دندان ناموفق منجر شود.
- تغییر روند گردش خون در دوره بارداری و افزایش نسبی فشار خون، خونرسانی به محل ایمپلنت را کاهش میدهد و در موارد شدید باعث میشود که پایه ایمپلنت نتواند کاملاً به فک متصل شود.
بهترین زمان برای ایمپلنت بعد از زایمان
بدن زنان در دوره بارداری دستخوش تغییرات جسمی و روحی متعددی میشود. پس از زایمان، مدتی طول میکشد تا وضعیت بدن مادر به حالت قبل از بارداری برگردد. خانمها در هفتههای اول پس از زایمان با نوسانات شدید هورمونی دستوپنجه نرم میکنند. این نوسانات هورمونی بر توانایی بدن برای ترمیم پس از جراحی ایمپلنت تأثیر منفی میگذارد و ممکن است روند ادغام استخوانی را کُند سازد یا حتی از آن جلوگیری کند.
بحث عوارض زایمان (مانند خستگی، ضعف، خونریزی و…) و کمبود آهن و کلسیم نیز مطرح است. تمام این موارد میتواند آمادگی عمومی مادر برای دریافت ایمپلنت دندان را کاهش دهد. به همین خاطر توصیه میشود که برای انجام ایمپلنت دندان بین ۶ تا ۱۲ ماه پس از زایمان صبر کنید. این مدت برای بهبودی کامل پس از زایمان و ایجاد شرایط مطلوب برای جراحی ایمپلنت دندان ضرورت دارد و احتمال موفقیت ایمپلنت را افزایش میدهد.
کلام آخر
ایمپلنت دندان بهترین گزینه برای پر کردن جای خالی دندانهای شماست. برای افزایش احتمال موفقیت ایمپلنت دندان لازم است این درمان در شرایط مناسب انجام شود. دوره بارداری فوقالعاده حساس است و تغییرات و چالشهای خاص خود را دارد. به دلیل نوسانات هورمونی، محدودیت در مصرف داروها، شرایط سیستم ایمنی بدن زنان باردار و … انجام ایمپلنت در حاملگی توصیه نمیشود. امیدواریم مطالعه مطالب فوق درباره ایمپلنت دندان و بارداری برای شما عزیزان مفید واقع شده باشد.
منابع:
https://www.mvalleyoralsurgery.com/blog/is-it-safe-to-receive-dental-implants-during-pregnancy/