رعایت دستورالعملهای مراقبتی در دوره نقاهت جراحی ایمپلنت، نقش قابلتوجهی در میزان دوام و موفقیت ایمپلنت دندان ایفا میکند. یکی از مهمترین نکات مراقبتی در چند هفته اول پس از جراحی ایمپلنت، تغذیه مناسب و صحیح است. مصرف غذاهای مناسب و پرهیز از مواد غذایی ممنوع در این دوران به تسریع روند بهبودی، کوتاه شدن دوره نقاهت و افزایش شانس موفقیت ایمپلنت در درازمدت کمک خواهد کرد. در مطلب امروز توضیح میدهیم که برای جلوگیری از عوارض جانبی پس از جراحی ایمپلنت و موفقیت طولانیمدت آن لازم است چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم و از کدام مواد غذایی اجتناب کنیم. همچنین به رایجترین سؤالات بیماران درباره تغذیه بعد از ایمپلنت دندان پاسخ خواهیم داد.
تأثیر تغذیه بر ایمپلنت
پس از جوش خوردن پایه ایمپلنت با استخوان فک و بهبودی کامل محل جراحی، شما میتوانید به طور معمول غذا بخورید و از غذاهای موردعلاقه خود لذت ببرید؛ اما در روزها و هفتههای بعد از جراحی ایمپلنت باید در انتخاب مواد غذایی مصرفی خود وسواس بیشتری به خرج دهید. محققان در بررسیهای متعدد به این نتیجه رسیدهاند که رژیم غذایی میتواند بر نیروهای اکلوزال (نیرو یا فشار وارد بر فک در زمانی که دندانهای بالایی و پایینی به هم میرسند) تأثیر بگذارد. اضافهبار اکلوزال از دلایل اصلی شکست ایمپلنت است. به همین خاطر است که متخصصان ایمپلنت همواره توصیه میکنند چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم و از کدام مواد غذایی پرهیز کنیم.
پس از کاشت ایمپلنت باید یک رژیم غذایی متعادل حاوی مواد غذایی نرم داشته باشید و حداقل تا هفته دوازدهم پس از جراحی از جویدن غذاهای بسیار سفت با ایمپلنت خودداری کنید. دلیل این مسئله، آن است که:
- انتخابهای غذایی شما میتواند بر پایداری ایمپلنتهای دندانی جدیدی که هنوز با استخوان فکتان ترکیب نشدهاند، تأثیر منفی بگذارد.
- گیر کردن غذاها بین ایمپلنت و بافت لثه، ریسک بروز عفونت و پری ایمپلنتیت را افزایش داده و درصد موفقیت ایمپلنت را کاهش میدهد.
- وارد آمدن نیرو یا فشار بیش از حد روی ایمپلنت تازه کاشته شده میتواند به افزایش التهاب، تورم و خونریزی در محل جراحی منجر شود و حتی در موارد شدید امکان جابهجایی ایمپلنتها وجود دارد.
جدول زمانی تغذیه بعد از ایمپلنت دندان
دستورالعملهای تغذیهای پس از جراحی ایمپلنت دندان را میتوان به چهار دوره کلیدی تقسیم کرد:
اولین ساعات پس از جراحی: در این مدت، پزشکان نوشیدن مقدار زیادی آب توصیه میکنند. مصرف آب کافی به هیدراته ماندن بدن، کاهش التهاب، افزایش متابولیسم، تحریک بازسازی سلولی و تسریع روند بهبودی کمک میکند.
۲۴ تا ۴۸ ساعت اول: با یک رژیم غذایی مایع شروع کنید. مایعات خنک (نه مایعات یخی) بنوشید. از نی استفاده نکنید؛ زیرا مکیدن از طریق نی به محل کاشت ایمپلنت فشار وارد میکند و میتواند لختههای خون را در محلهای جراحی از بین ببرد. برای جلوگیری از ورود غذا به ناحیه ایمپلنت توصیه میشود غذاهای مایع یا بسیار رقیق را با سمت دیگر دهانتان میل کنید.
۳ تا ۱۴ روز اول: به نوشیدن مایعات خنک ادامه دهید و غذاهای نرمی بخورید که نیازی به جویدن نداشته باشد.
۱۵ روز تا ۱۲ هفته اول: غذاهای نرمی بخورید که به حداقل جویدن نیاز دارند.
چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم
مصرف غذای نرم و مایع پس از کاشت ایمپلنت ضروری است. حذف فشار ناشی از جویدن برای به حداقل رساندن درد و ایجاد شرایط مطلوب بهمنظور ادغام ایمپلنت با استخوان فک اهمیت بسیاری دارد. چند نمونه از بهترین غذاهایی که میتوانید بعد از دریافت ایمپلنت مصرف کنید، شامل موارد زیر هستند.
در ۴۸ ساعت اول چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم
دو روز اول پس از جراحی ایمپلنت، حساسترین روزهای نقاهت شما محسوب میشود و نباید در طی این مدت بههیچوجه چیزی را بجوید؛ بنابراین در این دو روز باید یک رژیم غذایی کاملاً مایع داشته باشید که شامل گزینههای زیر است.
اسموتی: در دو روز اول از اسموتیهای متنوع میوهها و سبزیها استفاده کنید؛ اما توجه داشته باشید که حاوی مواد جامد مانند دانه چیا، دانه کدوتنبل و… نباشند. اسموتی خود را کاملاً میکس کنید تا هیچگونه ذرات ریزی نداشته باشد؛ زیرا احتمال گیر کردن بقایای غذا بین ایمپلنت و لثه وجود دارد.
پوره: پورهها آنقدر متنوع هستند که بهراحتی میتوانید با استفاده از آنها، یک منوی کامل و مغذی برای دو روز اول یا حتی هفته اول پس از عملتان تهیه کنید. پوره سیبزمینی، پوره سوپ کلم بروکلی، پوره سوپ نخود و پوره میوه بهعنوان دسر چند نمونه از محبوبترین و مغذیترین پورهها هستند.
محصولات لبنی: اگر از طرفداران محصولات لبنی هستید، خبر خوشی برایتان داریم. شما میتوانید بدون احساس گناه، مقدار زیادی ماست، میلکشیک و پنیر نرم استفاده کنید. این لبنیات، منابع عالی پروتئین و پروبیوتیک هستند که از سلامت شما مراقبت میکنند. اگر عدم تحمل لاکتوز دارید، محصولات بدون لاکتوز را انتخاب کنید.
در هفته اول چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم
علاوه بر تمام غذاهای ذکر شده مجاز در روزهای اول بعد از عمل میتوانید بهتدریج غذاهای نرم دیگری نیز به برنامه غذاییتان اضافه کنید؛ از جمله:
املت: املت یک غذای همهکاره است که بهجز وعده صبحانه میتوانید در هر زمان دیگری از روز میل کنید. این غذا را بهصورت نرم (میتوانید کمی آب اضافه کنید) و با حداقل روغن آماده کنید. املت علاوه بر طعم لذیذ و بافت لطیفی که دارد، سیرکننده، سالم و بسیار مغذی است و منبع غنی پروتئین محسوب میشود (که در دوره بهبودی بهشدت به آن نیاز دارید).
فرنی: فرنی رقیق و نرم با بافت یکدست (بدون گوله) منبع عالی کربوهیدرات و انرژی است. برای کامل کردن تغذیه بعد از ایمپلنت دندان حداقل یکبار در روز از فرنی برنج یا بلغور جو دوسر استفاده کنید.
تغذیه بعد از ایمپلنت دندان در هفته دوم
در هفته دوم میتوانید از غذاهایی استفاده کنید که نیاز کمی به جویدن دارند؛ اما همچنان نرم هستند.
سبزیجات پخته: هویج، کلم بروکلی و سایر سبزیجات موردعلاقه خود را آبپز یا بخارپز کنید تا کاملاً نرم شوند و به حداقل جویدن نیاز داشته باشند.
میوههای نرم تازه: موز کاملاً رسیده، توتفرنگی، کیوی نرم، هلو رسیده را به منوی غذایی خود اضافه کنید. آنها سرشار از آنتیاکسیدان و سایر مواد مغذی مفید برای دوره نقاهت شما هستند.
گوشت و ماهی چرخ شده: اگر نمیتوانید بدون گوشت یا ماهی زندگی کنید، وقت آن رسیده که آنها را به رژیم غذایی خود اضافه نمایید؛ البته به شکل کاملاً نرم. میتوانید آنها را بخارپز یا آبپز کرده و سپس کاملاً میکس کنید.
نان نرم: مصرف نانهای نرم که با چند بار جویدن کاملاً له میشوند (نه نان تست ترد) از هفته دوم به بعد مجاز است.
سایر موارد: شما میتوانید از غذاهای متنوع دیگری نظیر برنج، پاستا، پودینگهای مختلف، چیزکیکهای نرم، حبوبات پخته و له شده، نوشیدنیهای پروتئینی، آبگوشت صاف شده، حلیم رقیق، آش نرم نیز در رژیم غذاییتان استفاده کنید. فقط توجه داشته باشید که آنها کاملاً نرم بوده و داغ نباشند.
غذاهای ممنوع بعد از ایمپلنت
برای جلوگیری از آسیب دیدن ایمپلنت جدید و افزایش درصد موفقیت آن حداقل تا دو هفته اول پس از جراحی از مصرف غذاهای زیر اجتناب کنید:
- غذاهای ترد مانند چیپس و ذرت بوداده
- غذاهای سفت مانند برخی از میوهها و سبزیجات
- غذاهای جویدنی مانند نانشیرینی و آدامس
- غذاهای چسبناک مانند تافی، کارامل و میوههای خشک
- غذاهای اسیدی مانند گوجهفرنگی و پرتقال
- غذاهای تند مانند سالسا و فلفل تند
- غذاها و نوشیدنیهای بسیار گرم مانند سوپ یا قهوه داغ
- نوشابههای گازدار و شیرین
- کراکر
- آجیل
حرف آخر
در بخشهای فوق توضیح دادیم که موفقیت ایمپلنت دندان و تغذیه چه ارتباطی با هم دارند و گفتیم که چه غذاهایی بعد از ایمپلنت بخوریم تا دوره نقاهت کوتاهتر و آسانتری داشته باشیم. پیروی از رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی ایمپلنت علاوه بر بهبودی سریعتر به افزایش میزان موفقیت ایمپلنت دندانی نیز کمک خواهد کرد. مهمترین نکتهای که باید مدنظر قرار دهید، مصرف غذاهای نرم و خنک است. در روز اول پس از جراحی فقط مایعات سرد بنوشید و بهتدریج غذاهای نرمی که نیاز به جویدن ندارند را به رژیمتان اضافه کنید. از هفته دوم میتوانید به رژیمتان تنوع بیشتری بدهید و اغلب غذاهای مورد علاقهتان را بهصورت میکس مصرف کنید.
سؤالات متداول
۱.آیا مصرف چای و بستنی بعد از جراحی ایمپلنت امکانپذیر است؟
مصرف خوراکیهای سرد مانند بستنی به کاهش التهاب و تورم و همچنین کنترل خونریزی محل جراحی کمک میکند. در مورد مصرف چای نیز مشکلی وجود ندارد. فقط کافی است در چند روز اول، چای را به صوت کاملاً خنک و از هفته دوم به بعد آن را بهصورت ولرم بنوشید.
۲. چند ساعت بعد از جراحی ایمپلنت میتوانم غذا خوردن را آغاز کنم؟
جراح ایمپلنت در مورد زمان دقیق غذا خوردن پس از جراحی با شما صحبت خواهد کرد. در اغلب موارد توصیه میشود که تا ۳ ساعت پس از جراحی چیزی نخورید و ننوشید و پس از این زمان فقط از مایعات خنک استفاده کنید.
۳. چه مدت پس از جراحی ایمپلنت دندان میتوانم به طور معمول غذا بخورم؟
بهبودی کامل پس از جراحی ایمپلنت حدود ۳ تا ۶ ماه طول میکشد. توصیه میشود حداقل به مدت ۱۲ هفته از یک رژیم غذایی نرم پیروی کنید و بهتدریج غذاهای سفت و ترد را در برنامه غذاییتان بگنجانید. در هنگام مصرف غذاهای سفتتر به دهانتان توجه کنید و در صورت احساس درد و ناراحتی، آنها را کنار بگذارید.
https://okcoms.com/blog/guide-to-eating-after-getting-dental-implants/