هدف ایمپلنت دندان برای فراهم کردن یک راه‌حل دائمی و ثابت جهت جایگزینی یک یا چند دندان از دست رفته است. اصلا ترمیم دندانهای از دست رفته چقدر اهمیت میان مردم از دیرباز اهمیت داشت؟ ما در این مقاله نگاهی گذرا به تاریخچه ایمپلت از دوران باستان تا قرن اخیر می پردازیم.
هزاران سال پیش، تمدن‌های اولیه توانستند مزایای بلندمدت ترمیم دندانهای از دست رفته را تشخیص دهند. یکی از اولین تمدن‌هایی که در تاریخ به انجام این بازسازی اقدام کرده است، تمدن مایا در حدود سال 600 بعد از میلاد بود.
مایاها اولین کسانی بودند که از ایمپلنت‌های دندانی استفاده کردند
جمجمه‌هایی که باستان‌شناسان در این دوره در اکتشافات باستانشناسی خود کشف کردند، نشان می‌دهد که دندان‌ها با سنگ تراشیده شده، و با یشم و حتی قطعات صدف جایگزین شده‌اند.
حتی با استفاده از این مواد و روش‌های ابتدایی که در اختیار این گروه‌ها بود، موفقیت در جوش خوردن ایمپلنت‌های آنها به استخوان، نشان داده شده است. کار گذاشتن این دندان های مصنوعی بدون هیچ بی‌حسی ای و کار بسیار دردناکی بوده است.
توسعه ایمپلنت دندانی در دهه 1950
با یک جهش زمانی به دهه 1950، شاهد تولد ایمپلنت‌های دندانی به شکل امروزی هستیم، آنهم با روشی بسیار پیشرفته‌تر و راحت‌تر برای بازگرداندن بهداشت دهان به وضعیت قابل قبول و سالم.
پروفسور برانمارک، جراح ارتوپد، به طور اتفاقی ایمپلنت مدرن جدید را کشف کرد. او در طی تحقیقات خود متوجه شد که پس از قرار دادن تیتانیوم در استخوان، بدون شکستن استخوان نمی‌تواند آن را خارج کند.
او متوجه شد تیتانیوم خاصیت منحصربه‌فرد جوش خوردن با استخوان زنده را دارد. این فرآیند یکپارچگی استخوانی (osseointegration) نامیده می‌شود.
پروفسور برانمارک این روش ترمیمی را برای افرادی که دندانهای خود را از دست داده بودند بسیار کاربردی دانست. او همچنین طی آزمایشایتی متوجه شد که می‌توان روی این پایه تیتانیومی یک روکش مصنوعی را با پیچ ثابت کرد و اینگونه بود که ایمپلنت دندانی امروزی متولد شد.
اولین کاشت ایمپلنت دندانی روی چه کسی انجام شد؟
در سال 1965 اولین ایمپلنت دندانی در دهان اولین بیمار انسانی با نان گوستا لارسون، قرار داده شد.
این فرد در سال 2005 در حالی که هنوز ایمپلنت‌های اولیه اش را پس از 40 سال به در دهان خود داشت، از دنیا رفت.
تغییرات مهم ایمپلنت های دندانی
در تاریخچه ایمپلنت و در قرن گذشته، تقریباً یک سایز ایمپلنت دندانی برای همه افراد استفاده می شد، اما در قرن بیست و یک، صدها نوع و مدل مختلف از ایمپلنت وجود دارد
40 سال پیش، ایمپلنت‌ها تقریباً با عرض یکسان اما طول متفاوتی ساخته می‌شدند.
خوشبختانه امروزه ایمپلنت‌ها در اشکال، اندازه‌ها و بافت‌های مختلف ساخته می‌شوند اما هنوز پایه ایمپلنت ها از تیتانیوم بسیار محکم ساخته می‌شوند و در طول سال‌ها، برای جوش خوردن موفق‌تر با استخوان بهینه شده اند.
برای مثال، اکنون ایمپلنت‌ها با تکنیک سندبلاست یا اسید اچ سریع‌تر و بهتر به استخوان جوش می خورند اما پیش از این فنون تنها با ابزار های دندانپزشکی این کار میسر بود. این تغییر در تکنیک های کاشت ایمپلنت باعث افزایش طول عمر آنها شده است.
| دوره زمانی | رویدادهای مهم در تاریخچه ایمپلنت |
| دوران باستان | مصریان باستان از تکه های صدف، عاج و استخوان حیوانات برای ساخت ایمپلنت های دندانی استفاده می کردند. |
| دهه 1700 | دندان های از دست رفته اغلب با دندان های اهدایی انسان جایگزین می شدند. این فرآیند به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به مواد خارجی عمدتا ناموفق بود. |
| دهه 1800 | طلا، پلاتین و سایر آلیاژهای فلزی به طور آزمایشی مورد استفاده قرار گرفتند و در حفره هایی که دندان ها به تازگی کشیده شده بودند، قرار گرفتند تا جایگزین های مناسبی ایجاد کنند. میزان موفقیت بلندمدت در این روش بسیار پایین بود. |
| 1952 | پروفسور برانمارک، پزشک سوئدی به طور اتفاقی کشف کرد که تیتانیوم می تواند با بافت استخوان زنده پیوند غیرقابل برگشتی برقرار کند. (تیتانیوم همان ماده ای است که بیش از 30 سال است که با موفقیت در جایگزینی مفصل زانو و لگن استفاده می شود.) |
| 1965 | اولین “ایمپلنت های مدرن” معرفی شدند. فرآیند کاشت عمدی تیتانیوم در استخوان به منظور ریشه دار کردن دندان های مصنوعی با آزمون و خطاهای زیادی آغاز شد. |
| 1981 | پروفسور برانمارک مقاله ای را منتشر کرد که تمام داده های جمع آوری شده در مورد ایمپلنت های تیتانیوم را پوشش می داد. او قبل از ارائه یافته های انقلابی خود به جهان، گروه اولیه بیماران ایمپلنت دندان خود را به مدت 20 سال تحت نظر داشت. بنابراین، اگرچه ایمپلنت های دندانی در دهه 1980 در آمریکای شمالی جدید بودند، اما این فناوری به طور کامل آزمایش شده و اثربخشی آن ثابت شده بود. |
| 1982 | کنفرانس تورنتو در مورد Osseointegration در دندانپزشکی بالینی اولین دستورالعمل ها را برای آنچه که ایمپلنت دندانپزشکی موفق در نظر گرفته می شود، ایجاد کرد. |
| 1988 | دکتر دیوید شارف اولین ایمپلنت دندانی خود را قرار می دهد. دندانپزشکان عمومی با دوره های آخر هفته ای که آنها را برای شروع قرار دادن ایمپلنت های دندانی و یادگیری در حین درمان بیماران ترغیب می کند، بمباران می شوند. دکتر شارف تقریباً از بدو تأسیس با ایمپلنت های دندانی مدرن درگیر بوده است و به سطحی از تخصص دست یافته است که تعداد کمی از دندانپزشکان به آن دست می یابند. |
| 1993 | دکتر دیوید شارف داده هایی را در مجله ایمپلنت های دهان و فک و صورت منتشر می کند که نشان می دهد ایمپلنت ها می توانند همان میزان موفقیت بالا را داشته باشند. این پیشرفت راه را برای انجام روتین قرار دادن ایمپلنت های دندانی در مطب به جای یک اتاق عمل گران قیمت بیمارستان هموار می کند. |
| 2002 | یک نظرسنجی از انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) پذیرش گسترده ایمپلنت های دندانی را به عنوان روش ترجیحی برای جایگزینی دندان نشان داد. |
مقایسه طول عمر ایمپلنت های قدیمی و مدرن
در دهه 1980، طول عمر یک ایمپلنت اغلب حدود 15 سال بود، اما ایمپلنت‌هایی که امروزه در دهان کاشته می شوند، می‌توانند یک عمر دوام داشته باشند.
همانطور که مشاهده کردید، ایمپلنت‌های دندانی در طول تاریخ مسیری پر پیچ و خم را برای رسیدن به جایگاه فعلی خود طی کرده‌اند. این تحولات و پیشرفت‌ها، بدون شک در قیمت ایمپلنت دندانی نیز تاثیرگذار بوده است.
ایمپلنت‌های دندانی، راه کار نوین برای جایگزینی دائمی دندانهای از دست رفته اند که سفری جذاب و پر فراز و نشیب را در طول تاریخ داشته‌اند. تاریخچه ایمپلنت از دوران باستان با استفاده از مواد ابتدایی مانند صدف و استخوان حیوان آغاز شد و تا به امروز با به‌کارگیری تیتانیوم و تکنولوژی‌های پیشرفته ادامه یافته است.