جراحی دندان به هر نوع از عمل جراحی در دندانها و بافتهای مرتبط آنها که برای خارج کردن کل یا بخشی ازدندان استفاده می شود، اطلاق می گردد.
شایع ترین انواع جراحی لثه به شرح زیر می باشد:
جراحی فلپ:
در مواردی که بیماری لثه پیشرفته و غیر قابل برگشت وجود دارد، لثه بیمار توسط جراحی خارج شده و در صورت نیاز شکل استخوان نیز اصلاح می گردد.این جراحی باعث حذف بیماری لثه شده و رعایت بهداشت لثه را تسهیل می نماید.
جراحی پیوند لثه:
جراحی پیوند لثه یا به اصطلاح جراحی پریودنتال، یک روش جراحی است که به منظور درمان بیماریهای لثه و بازسازی بافتهای لثه استفاده میشود. در این جراحی، پزشک یا پریودنتیست بخشی از بافتهای سالم لثه را از منطقهای که به آن نیاز دارد جدا کرده و آن را به منطقهای که نیاز به بازسازی دارد منتقل میکند. این پیوند باعث افزایش ضخامت و قدرت لثه در منطقه مورد نظر میشود و میتواند باعث پیشگیری از تحلیل بیشتر لثه دندانها و پیشرفت بیماریهای لثه شود.
جراحی افزایش طول تاج (Crown lengthening ):
جراحی افزایش طول تاج، یا (Crown lengthening)، یک روش جراحی است که برای افزایش طول دندانها و بازسازی بافتهای نرم دور آنها استفاده میشود. در این روش، دندانپزشک با از خارج کردن بخشی از بافتهای نرم در اطراف ، قسمتی که برای قرارگیری روکش یا ترمیم به روی دندان پایه نیاز است را نمایان می کند.معمولا دندانهای با پوسیدگی عمیق،دندان های شکسته و یا دندان های داراری تاج کوتاه ، قبل از روکش ،نیاز به انجام این جراحی دارند .
جراحی لثه زیبایی:
جراحی لثه زیبایی یک روش جراحی پلاستیکی است که هدف آن بهبود ظاهر و سلامت لثهها می باشد. این روش شامل برش و اصلاح لثهها و بازسازی بافتهای آن است. این روش عمدتا برای درمان افزایش حجم لثه ها یا درمان”گامی اسمایل ” استفاده می شود. گامی اسمایل (Gummy Smile) به موقعیتی گفته میشود که در آن، در صورت خندیدن یا صحبت کردن، مقدار زیادی از لثههای بالایی به نمایش در میآیند و این موضوع میتواند باعث ایجاد احساس ناراحتی و کاهش اعتماد به نفس شود.
مراحل انجام جراحی لثه
1. مشاوره و ارزیابی: در این مرحله، جراح لثه با بررسی وضعیت لثهها و دندانها ، نیاز شما را برای انجام جراحی ارزیابی میکند و به شما توضیح میدهد که چه نوع جراحیای برای شما مناسب است.
2. آماده سازی: در مرحله آماده سازی، برای انجام جراحی لثه، محل عمل آماده میشود. در این مرحله، بیمار خواسته میشود تا دهان خود را با دهانشویه شستشو دهد و در ادامه نواحی مجاور توسط ماده مناسب،ضد عفونی می شود.
3. بی حسی: در این مرحله، ناحیه جراحی به صورت موضعی بی حس میشود تا در طول جراحی درد و ناراحتی حداقل شود.
4. جراحی: در این مرحله، جراح لثه متخصص اقدام به برش و اصلاح لثهها و بازسازی بافتهای آن میکند. در این مرحله، برای اصلاح بیماری لثهها، تراز کردن خط لثه و یا افزایش اندازه وپیوند لثهها از روشهای مختلفی مانند لیزر، برش لثهها و یا تزریق مواد تحریکی استفاده میشود.
در انتها،ناحیه جراحی شستشو شده و بخیه می شود و در صورت نیاز ، پانسمان مناسب بر روی آن قرار می گیرد.
توصیه های بعد از جراحی لثه
1 – گاز را به مدت یک ساعت با فشار ملایم در محل جراحی نگه دارید .
بعد از یک ساعت می توانید یک بستنی یا یک تکه یخ ( بدون مک زدن ) میل نمائید .
2 – از مک زدن ، تف کردن و خالی نمودن مکرر آب دهان خودداری نمائید . در صورت جمع شدن بزاق ، یا آن را قورت دهید یا به صورت غیر فعال ( روی دستمال کاغذی یا در دستشوئی ) تخلیه نمائید.
3 – از کشیدن سیگار، پیپ ، قلیان یا استفاده از نی تا چند روز خودداری نمائید .
4 – کلید بهبودی سریع محل جراحی ، رعایت دقیق بهداشت است . به غیر از ناحیه ی جراحی ،رعایت بهداشت ( مسواک ، نخ دندان ) در سایر نواحی بلامانع است . در مورد محل جراحی ، از روز جراحی تا سه روز بعد ، با استفاده از یک گاز استریل یا یک گوش پاک کن آغشته به دهانشویه ، محلجراحی را تمیز کنید . از روز سوم بعد از جراحی می توانید با استفاده از یک مسواک نرم ، محلجراحی را تمیز کنید . در مواردی که برای شما در محل جراحی پانسمان قرار داده شده است ، شروع مسواک را به 2 روز بعد از جراحی موکول کنید .
5 – از خوردن یا آشامیدن غذا و نوشیدنی های گرم و داغ بپرهیزید . رژیم غذایی مناسب بعد ازجراحی ، استفاده از یک غذای نرم ، خنک و پر کالری مثل سوپ است . استفاده از مایعات خنک به مقدار زیاد توصیه می شود . از روز دوم بعد از جراحی می توان کم کم به رژیم غذایی نرمال بازگشت .( با این توصیه که جویدن با سمت مخالف قسمت جراحی انجام شود . )
6 – داروهای تجویز شده را به صورت مرتب و سر ساعت میل نمائید .
7 – به علت طولانی بودن زمان بی حسی ، توجه نموده که لب یا زبان خود را گاز نگیرید .
8 – از روز بعد از جراحی با استفاده از آب نمک رقیق و ولرم ( یک قاشق چای خوری نمک در یک لیوان آب ولرم یا سرم شستشو ) و دهان شویه تجویز شده ، روزانه چند بار به آرامی دهان خود را شستشو دهید .
9 – بعد از انجام جراحی ، ممکن است عوارض زیر دیده شود :
**خون ریزی :
وجود مقداری خون آبه ( خون تیره ) در دهان بعد از انجام جراحی تا روز بعد طبیعی است .این مسئله می تواند باعث خونی شدن بالش شما حین خواب شود .
* در صورت عارض شدن خونریزی در منزل و عدم امکان دسترسی به کلینیک ، یک عدد گاز استریل یا یک عدد چای کیسه ای ( چای کیسه ای را در آب جوش گذاشته ، خارج می کنیم تا کاملا سرد شود ) در محل جراحی دندان گذاشته و برای یک ساعت به آرامی فشار دهید .
* در صورت وجود خونریزی شدید و غیر قابل کنترل ، به کلینیک مراجعه نمائید .
**تورم :
مقدار و حجم تورم متناسب با وسعت جراحی و محل آن می باشد . تورم ظرف 48 ساعت بعد ازجراحی به وجود می آید و تا روز سوم تا پنجم به حداکثر مقدار خود می رسد و طی هفت الی ده روز
از بین می رود . برای کنترل تورم می توانید بعد از جراحی از کمپرس یخ به صورت متناوب ( 5 دقیقهبگذارید – 5 دقیقه بردارید . ) بر روی ناحیه ی جراحی استفاده نمائید .
روز بعد از جراحی نیاز به کمپرس نیست . روز دوم از کمپرس گرم استفاده نمائید .
**محدودیت در باز کردن دهان :
با توجه به بروز التهاب بعد از جراحی ، محدودیت در باز کردن دهان و سختی عضلات جونده پس ازجراحی می تواند ایجاد شود . این مسئله طبیعی بوده و طی 5 الی 10 روز از بین می رود .
**کبودی پوست صورت :
در پی انجام جراحی در برخی بیماران رخ می دهد . بروز این مسئله جای نگرانی ندارد و معمولا ظرفیک تا دوهفته از بین می رود .
**احساس ضعف مختصر :
معمولا تا 48 ساعت بعد از جراحی طبیعی است . در صورت بروز تب و ضعف شدید کلینیک را مطلع فرمایید .
** درد : حداکثر مقدار درد طی 12 تا 24 ساعت اول بعد از جراحی رخ می دهد . توصیه می شود قبلاز پایان یافتن زمان بی حسی ، دارو مسکن خود را شروع نمائید .
10 – در زمان مقرر شده توسط پزشک ، جهت معاینه یا خارج کردن بخیه ها مراجعه نمائید .